Biểu hiện và cách phòng bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu ở người cao tuổi

So với những người trẻ tuổi, tỷ lệ người cao tuổi dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu cao hơn. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như có thể gây tử vong. Bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu có thể gặp ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên người cao tuổi thường khó điều trị hơn do sức đề kháng của người cao tuổi kém. Vì vậy, hãy tham khảo bài viết dưới đây của chúng tôi để biết về căn bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu cũng như cách phòng tránh hiệu quả để có sức khoẻ tốt.

Bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu xảy ra do đâu?

NCT do sức đề kháng ngày một giảm, thường mắc chứng sa sút trí tuệ (ảnh hưởng rất lớn đến sự điều hòa của thần kinh trung ương) đi tiểu không kiểm soát được cho nên dễ bị viêm đường tiết niệu ngược dòng. NCT có thể gặp nhiễm trùng đường tiết niệu cả phần trên (thận) và cả phần dưới (niệu quản, bàng quang, và niệu đạo).

Nguyên nhân nội sinh gây nhiễm trùng đường tiểu ở NCT như: Sỏi đường tiết niệu, một số trường hợp do cản trở dòng chảy của nước tiểu, lâu dần nước tiểu bị nhiễm vi sinh vật gây nhiễm trùng đường tiết niệu như: Một số bệnh của tiền liệt tuyến, bệnh đái tháo đường, chấn thương cột sống, nằm lâu do bại liệt hoặc do bất động bởi cố định xương bị gãy (gãy xương đùi hoặc xương chậu hay gặp ở NCT). Một số nguyên nhân ngoại sinh gây nên viêm đường tiết niệu như nong niệu đạo, mổ lấy sỏi hoặc mổ u xơ tiền liệt tuyến bị bội nhiễm, viêm tiền liệt tuyến đưa đến viêm đường tiết niệu.

Về căn nguyên gây nhiễm khuẩn cũng rất đa dạng nhưng chủ yếu là do vi khuẩn trong đó chiếm tỉ lệ cao nhất vẫn là E.coli. Ngoài ra, còn gặp một số NCT bị viêm đường tiết niệu do vi nấm.

Tỷ lệ người cao tuổi có thể bị nhiễm trùng đường tiểu rất cao

Vi khuẩn hoặc nấm xâm nhập vào đường tiết niệu, là nguyên nhân chủ yếu gây nhiễm trùng đường tiểu. Phần lớn do vi trùng E. coli, một loại khuẩn cư ngụ trong phân, và có khả năng xâm nhập vào hệ tiết niệu thông qua niệu đạo. Một số chủng vi sinh khác có nguy cơ gây nhiễm trùng đường tiết niệu như staphylococcus, mycoplasma. Hay chlamydia thường xuất hiện ở những người cao tuổi đang có ống thông tiểu. Mặt khác, người cao tuổi phải nhập viện dài hạn. Hoặc ở viện dưỡng lão là đối tượng thường mắc bệnh nhiễm trùng đường tiểu nhất.

Dấu hiệu cho thấy người già mắc bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu

Người cao tuổi bên cạnh các triệu chứng UTI điển hình ở trên còn có nhiều khả năng lâm vào tình trạng lú lẫn, mê sảng hoặc thay đổi hành vi. Một số triệu chứng hay gặp viêm đường tiết niệu ở NCT như đau lưng. Đau lưng có thể âm ỉ và xuất hiện từng lúc. Nhưng có khi đau thành cơn rõ rệt nhất là mỗi lúc có bưng bê hoặc xách, mang vật nặng. Nhiều trường hợp có sốt và rét run (tuy nhiên ở NCT có sức đề kháng kém thì sốt nhẹ hoặc không sốt mà chỉ thấy ớn lạnh), đi tiểu nhiều lần, tiểu khó (buồn đi tiểu nhưng không tiểu được) và có thể tiểu đau, buốt. Màu của nước tiểu có thể đục, có thể màu hồng (đái ra máu đại thể).

Nếu viêm đường tiết niệu do có vật cản như sỏi đường tiết niệu thì thường kèm theo đau lưng hoặc có cơn đau quặn thận có thể bị đái dắt, đái buốt… Để chẩn đoán viêm đường tiết niệu ngoài các triệu chứng lâm sàng do bác sĩ khám bệnh khai thác và phát hiện được thì rất cần làm các xét nghiệm có liên quan như siêu âm, chụp X-quang, xét nghiệm nước tiểu tìm căn nguyên vi khuẩn bằng cách cấy nước tiểu đúng thường quy mới hy vọng tìm ra căn nguyên gây nhiễm trùng của nó.

Biến chứng của UTI ở người cao tuổi

Nhiễm trùng tiểu khá là phổ biến. Nếu không được điều trị kịp thời, có khả năng dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.

Tổn thương thận: Nhiễm trùng tiểu nếu không được điều trị có thể lan đến thận và gây tổn thương thận hoặc bệnh thận. Nhiễm trùng thận là rất nghiêm trọng và cần phải nhập viện điều trị ngay.

Nhiễm trùng huyết: Một biến chứng khác của nhiễm trùng tiết niệu là nhiễm trùng huyết. Đây là một biến chứng đe dọa tính mạng. Nếu không được điều trị có thể dẫn đến sốc nhiễm trùng và cuối cùng là tử vong. Nhiễm trùng huyết có thể gây ra các biến chứng khác. Bao gồm rối loạn chức năng nội tạng, đe dọa mất chi và rối loạn đau majn tính. Ngay cả khi đã điều trị nhiễm trùng huyết, các biến chứng vẫn có thể xảy ra.

Nếu nghi ngờ có UTI, cần làm xét nghiệm nước tiểu. Nuôi cấy nước tiểu có thể xác định vi khuẩn nào đang gây nhiễm trùng để có điều trị phù hợp.

Biện pháp phòng ngừa

Một biện pháp nên làm thường xuyên là vệ sinh cá nhân cho thật tốt. Vệ sinh đường sinh dục ngoài và xung quanh vùng sinh dục ngoài (nhất là NCT là phụ nữ). Nên tập thói quen uống nhiều nước nhưng nên uống vào buổi sáng và chiều. Cần hạn chế uống nhiều nước trước khi đi ngủ buổi tối. Như vậy để tránh đi tiểu đêm làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Mỗi lần buồn đi tiểu là phải đi tiểu ngay không được nhịn tiểu bởi. Vì nhịn tiểu làm cho nước tiểu ứ đọng thời gian lâu sẽ gây bội nhiễm vi khuẩn. Nguy cơ sẽ làm nhiễm trùng đường tiết niệu ngược dòng. Không nên uống bia vào buổi tối hoặc trước khi đi ngủ buổi tối. Trước khi đi ngủ buổi tối nên nhớ đi tiểu. Nếu NCT bị các bệnh như sỏi đường tiết niệu (sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang…). Các bệnh về tiền liệt tuyến thì cần được khám bệnh để được giải quyết càng sớm càng tốt. Tránh ảnh hưởng gây viêm đường tiết niệu khi đã biết rõ nguyên nhân.

Thêm vào đó, điều quan trọng là các thành viên trong gia đình cần đảm bảo người cao tuổi nhận được sự chăm sóc đầy đủ, phù hợp để đáp ứng nhu cầu của họ.