Bệnh Alzheimer là gì? Cách phòng bệnh Alzheimer ở người cao tuổi như thế nào?
7 phút đọc
Bệnh Alzheimer là một bệnh suy giảm trí nhớ tiến triển dần dần qua năm tháng và thường xảy ra ở người cao tuổi. Một trong những căn bệnh phổ biến cần được quan tâm và chú trọng phòng ngừa là bệnh Alzheimer ở người cao tuổi. Người ta thường gọi người già là bệnh mất trí nhớ. Mặt khác, cơ chế sinh học của mỗi người sẽ có những triệu chứng khác nhau và cách phân loại cụ thể của những căn bệnh này. Tuy vậy, chúng tôi đã tổng hợp được những đặc điểm chung cũng như cách phòng bệnh Alzheimer cho người già qua bài viết dưới đây.
Bệnh Alzheimer xảy ra do đâu?
Các nhà khoa học xác định rằng Alzheimer là một bệnh lý hết sức phức tạp. Bệnh hịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố khác nhau. Trong đó có yếu tố di truyền và khoảng 0,1% là do di truyền gene trội. Thường bắt đầu mắc bệnh trước tuổi 65… Cũng có ý kiến cho rằng yếu tố môi trường cũng có thể ảnh hưởng đến sự xuất hiện Alzheimer. Bởi vì người ta đã phát hiện ở một số bệnh nhân Alzheimer có lắng đọng nhôm trong não.
Tuy vậy, thống kê cho thấy đa số các trường hợp bị bệnh Alzheimer đều là ngẫu nhiên. Ngày nay, các nhà nghiên cứu về thần kinh học cho rằng sự xuất hiện bệnh Alzheimer là do mất dần nơron và synap thần kinh trong vỏ não và một số vùng dưới vỏ não. Sự mất dần các tổ chức thần kinh trung ương này sẽ dẫn đến thoái hóa thùy thái dương, thùy đỉnh, một phần của thùy trán và hồi đai dẫn đến suy giảm trí nhớ không hồi phục. Như vậy, Alzheimer là một bệnh thoái hóa não nguyên phát. Căn nguyên chưa rõ ràng. Biểu hiện lâm sàng bằng trạng thái mất trí tiến triển, không phục hồi. Thường khởi phát chủ yếu ở người cao tuổi (ở tuổi trên 65).
Triệu chứng nhận biết của bệnh Alzheimer
Đây là triệu chứng sớm nhất của Alzheimer ở người cao tuổi với một số triệu chứng cần quan tâm:
- Mất trí nhớ hoàn toàn.
- Mất tập trung tư tưởng.
- Sụt cân không giải thích được.
- Khó khăn trong việc đi đứng.
- Bệnh mất trí ở người già
Những triệu chứng này cũng có thể gặp ở người khỏe mạnh bị lão hóa. Tuy nhiên bác sĩ chuyên khoa có thể phân biệt được triệu chứng này trên người bình thường và bệnh Alzheimer.
Chẳng hạn người cao tuổi bình thường không bị giảm kỹ năng ngôn ngữ. Người bị Alzheimer lại bị khó khăn trong việc hoàn thành câu hoặc tìm một từ đúng, không có khả năng hiểu nghĩa của từ, giao tiếp không hoạt bát. Người cao tuổi bình thường không bị giảm khứu giác nhưng người Alzheimer bị giảm nên thường bị sụt cân nhiều, đặc biệt là ở phụ nữ…
Phòng bệnh Alzheimer như thế nào?
Alzheimer biểu hiện bằng trạng thái mất trí nhớ tiến triển, không hồi phục, không thể đảo ngược. Nghĩa là, một khi bạn mắc bệnh, bạn không bao giờ có thể quay lại với tình trạng sức khỏe trí não như trước đây. Tuy nhiên, bệnh có thể phòng ngừa bệnh này bằng nhiều cách sau đây:
Chế độ ăn uống và sinh hoạt
Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ 30-60 phút mỗi ngày, đi bơi, nâng tạ, các bài tập phối hợp cân bằng. Tập thể dục nhẹ nhàng giúp tăng khả năng kết nối các mạch máu trong não và kích thích phát triển khả năng nhận thức.
Tăng cường hoạt động xã hội: Tham gia một nhóm xã hội hoặc một lớp học về chủ đề mà bạn quan tâm. Tham gia các hoạt động tình nguyện. Gặp gỡ bạn bè, hàng xóm. Đi ra ngoài thường xuyên hơn (xem phim, công viên, cà phê,…).
Cải thiện chế độ ăn uống:
Giảm đường: Hạn chế đường và carbohydrat như bột mì trắng, mì ống, gạo trắng hoặc bất cứ thứ gì có đường.
Tránh các loại dầu hydro hóa: chất béo trans có thể gây viêm. Chất béo tạo ra các gốc tự do có hại cho não. Vì vậy, cố gắng giảm tiêu thụ thức ăn nhanh và thực phẩm đóng gói sẵn.
Tiêu thụ nhiều omega 3: DHA trong các axit béo omega 3. Nó có thể giúp ngăn ngừa Alzheimer và mất trí nhớ bằng cách giảm các mảng beta-amyloid. Chế độ ăn giàu vitamin B12 và axit folic. Vì chúng là các vitamin chịu trách nhiệm hình thành DNA và duy trì các tế bào thần kinh khỏe mạnh. Tăng cường trà xanh, bổ sung vitamin E (có nhiều trong đậu tương, giá, vừng, lạc, hạt hướng dương…).
Giấc ngủ và trí não
Kích thích trí não: Những người luôn cố gắng ghi nhớ và hoạt động não bộ sẽ ít có nguy cơ mất trí hơn, có thể đọc sách báo thường xuyên, chơi đố chữ hay những trò chơi trí tuệ, ghi chép lại các hoạt động trong ngày. Hãy thử học 1 môn ngoại ngữ mới.
Ngủ đủ giấc: Chất lượng giấc ngủ kém tương đương với mức beta-amyloid cao hơn (1 loại protein làm tắc nghẽn não giúp ngăn ngừa giấc ngủ sâu). Thiếu ngủ ảnh hưởng đến suy nghĩ và tâm trạng, có nhiều nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer hơn.
Nếu bị mất ngủ, hãy điều chỉnh theo các gợi ý sau: Tránh ngủ nhiều vào buổi trưa. Vì nó có thể làm mất ngủ buổi tối.
Thư giãn buổi tối: 1-2 giờ trước khi ngủ là khung thời gian lý tưởng để chuẩn bị tinh thần cho não bộ. Tắt phần lớn đèn trong phòng và nằm thư giãn. Tắm cũng là một cách thư giãn. Đọc một cuốn sách nhẹ nhàng.
Tạo một lịch trình ngủ và duy trì nó: cố gắng tạo một nhịp sinh học tự nhiên bằng cách đi ngủ và thức dậy vào một thời điểm nhất định và đều đặn mỗi ngày.
Kiểm soát căng thẳng: Khi stress tăng cao, cơ thể bài tiết quá nhiều cortisol làm teo vùng hải mã của não. Nơi đảm nhận việc xử lý trí nhớ và giúp não phát triển. Do đó, khi có quá nhiều stress, não sẽ trở nên rối loạn và làm trí nhớ suy giảm.
